به گزارش تحریریه، براساس گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم در شهریور ماه امسال به 42.1 درصد رسیده که این رقم نسبت به ماه قبل 0.6 درصد افزایش را نشان می‌دهد. از طرف دیگر نرخ تورم نقطه به نقطه 2.5 درصد کاهش یافته و از 52.2 درصد به 49.7 درصد رسیده است.

*تقاوت تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه برخی کانال‌های خبری و رسانه‌ها این در این آمار تشکیک کرده و مدعی شده ‌اند چگونه ممکن است در شرایطی که تورم نقطه به نقطه کاهش یافته، تورم میانگین افزایش یابد. برای پاسخ به این ابهام باید ماهیت تورم میانگین و تورم نقطه به نقطه را بررسی کنیم.

تورم نقطه به نقطه که به آن تورم پیش نگر هم گفته می شود، تغییرات تورم و شاخص قیمت ها در یک دوره 12 ماهه مورد بررسی قرار می دهد. درواقع تغییرات شاخص قیمت ها در شهریور ماه 1400 با تغییرات شاخص قیمت ها در شهریور ماه 1401 مقایسه می شود.

خروجی این مقایسه، تورم نقطه به نقطه شهریور ماه 1401 را مشخص می کند.اما در تورم میانگین، تغییرات قیمت ها در 12 ماه منتهی به شهریور ماه 1401 با قیمت ها در 12 ماه منتهی به شهریور 1400 مورد بررسی قرار می گیرد.

در واقع 12 ماه با 12 ماه مقایسه می شود. همین بازه مقایسه ای 24 ماهه موجب می شود تغییرات نرخ تورم سالانه آهسته‌تر از تورم نقطه به نقطه باشد.

*مزایای توجه به تورم نقطه به نقطه در تحلیل‌های اقتصادی در این دو روش محاسبه، تورم نقطه به نقطه از آن جهت حائز اهمیت است که دورنمای تورم و مسیر آتی تورم سالانه را نشان می دهد. دلیل دوم اهمیت تورم نقطه به نقطه، واکنش سریع تر آن به تغییرات سطح عمومی قیمت هاست.

از طرف دیگر تغییرات نرخ تورم نقطه به نقطه، در یک فرایند تدریجی اثر خود را بر تورم سالانه نشان می دهد.درواقع وقتی قرار است نرخ تورم صعودی شود، آثار آن ابتدا در تورم تولید کننده و سپس در تورم نقطه به نقطه مصرف کننده نشان می دهد.

تورم تولیدکننده براساس گزارش بانک مرکزی در مرداد ماه در یک روند نزولی از 80.9 درصد در شهریور ماه سال گذشته به 42.1 درصد در مرداد ماه رسیده و تورم ماهانه تولید کننده هم از 8.5 درصد در اردیبهشت ماه امسال به 0.2 درصد در مرداد ماه رسیده است.

بنابراین تورم تولیدکننده به عنوان یکی از مولفه های مهم برای پیش بینی تورم در ماه های آتی، نزولی است.براساس گزارش مرکز آمار، تورم نقطه به نقطه مصرف کننده هم از 54 درصد در تیر ماه امسال به 49.7 درصد در شهریور ماه رسیده است.

همچنین تورم ماهانه مصرف کننده هم از در یک سیر نزولی از 12.2 درصد در خرداد ماه به 2.2 درصد در شهریور ماه رسیده است. بنابراین این شاخص مهم در ارزیابی حرکت نمودار تورم، هم در ماه های اخیر کاهشی بوده است.

*فراز و فرودهای تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه در یک سال اخیربراساس گزارش مرکز آمار ایران، در 6 ماه دوم سال گذشته روندی نزولی داشت و در نهایت در اسفند ماه سال 1400 به عدد 34.7 درصد رسیده بود.

این کاهش قابل توجه در تورم نقطه به نقطه موجب حرکت تورم میانگین به سمت نرخ های پایین‌تر شد. به طوری که نرخ تورم میانگین از 46 درصد در شهریور ماه 1400 به 40.7 درصد در اسفند 1400 رسید.

اما از فروردین ماه، با آغاز زمزمه های اجرای سیاست حذف ارز 4200 تومانی و همچنین رشد قیمت های جهانی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین، تورم نقطه به نقطه از فروردین ماه افزایش یافت. تورم نقطه به نقطه در فروردین ماه 35.9 درصد شد که 0.9 درصد بیش از ماه قبل بود.

در اردیبهشت ماه هم که سیاست حذف ارز 4200 اجرایی شد، تورم نقطه به نقطه با رشد 3.7 درصدی معادل 39.3 درصد شد.در خرداد ماه، تورم نقطه به نقطه با رشد قابل توجهی روبرو شد و به 52.2 درصد رسید.

این رشد قابل توجه به دلیل اجرای سیاست حذف ارز 4200 تومانی بود و باتوجه به اینکه این رشد قیمت ناشی از سیاست پولی و رشد بیش از حد نقدینگی نبود، به سرعت در ماه های بعد تغییر جهت داد. در تیر ماه تورم نقطه به نقطه به 54 درصد افزایش یافت اما در مرداد ماه تورم 52.2 درصد شد که 1.8 درصد کمتر از تیر ماه بود.

همچنین تورم نقطه به نقطه در شهریور ماه با افت 2.5 درصدی به 49.7 درصد رسید.بنابراین تورم در مسیر کاهشی قرار گرفته بود اما به دلیل اصلاح و حذف ارز رانتی 4200 تومانی، مقداری نرخ تورم را افزایش داده اما مجددا از تیر ماه نرخ تورم تولیدکننده و تورم نقطه به نقطه در مسیر کاهشی قرار گرفته است؛ در واقع علت اینکه تورم میانگین در شهریور ماه نسبت ماه قبل 0.6 درصد بیشتر می شود، نتیجه رشد تورم نقطه به نقطه در ماه های فروردین تا تیر ماه است.

از طرف دیگر باتوجه به اینکه همچنان نرخ تورم نقطه به نقطه رقمی بالاتر از تورم میانگین است، احتمال اینکه تورم سالانه یا میانگین تا چند ماه آینده مقداری افزایش یابد، دور از ذهن نیست.اما نکته حائز اهمیت و آنچه که به طور ملموس و واقعی، تغییرات قیمت کالاها و خدمات را نشان می دهد تورم نقطه به نقطه است.

به گزارش شادا، بانک مرکزی هنوز نرخ تورم شهریور ماه 1401 را منتشر نکرده اما چندی پیش، نرخ تورم نقطه به نقطه مرداد ماه را 45.8 درصد و نرخ تورم میانگین را 40.1 درصد اعلام کرده بود.

براساس گزارش بانک مرکزی در مرداد ماه تورم نقطه به نقطه 0.6 درصد و تورم میانگین 0.4 درصد کاهش یافته است.براساس آمار مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه در شهریور ماه معادل 2.2 درصد بوده که این رقم نسبت به ماه قبل 0.2 درصد بیشتر بوده است.

طبق گزارش مرکز آمار، تورم ماهانه از خرداد ماه تا مرداد ماه کاهش قابل توجهی داشته است به طوری که از 12.2 درصد در خرداد ماه به 4.6 درصد در تیر ماه و 2 درصد در مرداد ماه کاهش یافته و تورم ماهانه شهریور ماه هم 2.2 درصد بوده است.

*افت 19.2 درصدی تورم مصرف‌کننده و 38.8 درصدی تورم تولیدکننده در 11 ماه براساس گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم ماهانه از 10.6 درصد در خرداد ماه به 4.3 درصد در تیر ماه و 2.4 درصد در مرداد ماه رسیده است. بانک مرکزی هنوز آمار تورم شهریور ماه را منتشر نکرده است اما باتوجه به نرخ تورم ماهانه مرکز آمار ایران در شهریور ماه، به نظر می رسد نرخ تورم ماهانه محاسبه شده این بانک کمتر از نرخ 2.4 درصد در مرداد ماه باشد.

طبق گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم از 59.3 درصد در شهریور ماه سال 1400 به 40.1 درصد و نرخ تورم تولیدکننده از 80.9 درصد به 42.1 درصد کاهش یافته است.

به گزارش شادا، باتوجه به سیاست های پولی بانک مرکزی در دولت سیزدهم برای کنترل ترازنامه بانک ها و سیاست های حمایت از تولید و همچنین کاهش تورم جهانی، به نظر می رسد در ماه های آینده تورم نقطه به نقطه به صورت پایدار به روند نزولی خود ادامه دهد و با چند ماه تاخیر نرخ تورم میانگین هم مجدد در سیر کاهشی قرار خواهد گرفت.

پایان/